Otizm; erken çocukluk döneminde başlayan sosyal iletişim ve etkileşim becerilerinde yetersizlik, dil gelişiminde gerilik ve tekrarlayıcı davranışlarla kendini gösteren, nörogelişimsel bir farklılıktır.

Göz teması ya yoktur ya da kısıtlıdır. Adı ile seslenince tepki vermezler. Aşırı hareketli veya hareketsiz olabilirler. Çevreleri ile ilgilenmezler. Fiziksel temastan hoşlanmazlar. Dönen nesnelere uzun süre bakabilirler. Konuşmada gecikme yaşanır. İnsanlar yerine cansız varlıklarla ilgilenirler. Topluluk içinde akranlarıyla diyalog kurmaz, oyunlara katılmazlar. Bazı objelere aşırı bağlanabilirler. Rutinleri bozulduğunda hırçınlaşabilirler. Tekrarlayan hareketleri vardır. Örneğin; el çırpma, zıplama, kendi etrafında dönme, koşma, sürekli öne arkaya sallanma, kanat çırpma gibi. Hayali oyun oynamazlar. Oyuncaklarla gerektiği gibi oynamazlar. Örneğin; arabaları dizer sürekli tekerleklerini çevirirler. Sürekli aynı oyunları oynarlar. Sosyal ortama girdiklerinde aşırı korkup tepki verebilirler. Sıklıkla yemek yeme bozukluğu gösterirler. Kimi çocuklar tehlikeye ve acıya karşı duyarsızdırlar.

Çocuğunuz göz teması kurmuyorsa, konuşmada geriliği varsa, hayali oyun oynamıyorsa, akranlarıyla iletişim kurmaktan çekiniyorsa, eliyle bay bay yapmıyorsa, işaret parmağıyla istediği bir şeyi göstermiyorsa, en kısa zamanda çocuk ve ergen psikiyatristine başvurunuz.

2022 sayılı yasaya göre, 18 yaşını dolduran %40 ve üzeri engelli olanlara, gerekli şartları taşıması halinde hane geliri kişi başına asgari ücretin üçte birinden az olanlara maaş bağlanır.

Otizm 0-3 yaş aralığında ortaya çıkar.

Çocuğunuz göz teması kurmaktan çekiniyor ya da kurmuyorsa, adına tepki vermiyorsa, işaret parmağıyla istediği bir şeyi göstermiyorsa, eliyle bay bay yapmıyorsa, konuşmuyor veya bebeklik döneminde agulama, babıldama az veya yoksa, dış uyaranlara aşırı hassasiyet gösteriyor veya hiç tepki vermiyorsa, kendi etrafında dönme, ellerini çırpma, sürekli iiiii vb. sesler çıkarmak gibi tekrarlayıcı hareketleri varsa, aşırı hareketlilik veya hiç hareket yoksa hiç zaman kaybetmeden çocuğunuzla beraber bir psikiyatriste başvurunuz. Çocuğunuza tanıyı sadece psikiyatrist veya nöroloji uzmanı koyabilir. Ancak bu yazdıklarımızdan en az üçünü çocuğunuzda gözlemliyorsanız, içinizde en ufak bir şüphe varsa hemen bir uzmana başvurunuz. Unutmayın erken tanı eğitime başlamak için ilk adımdır. Eğer çocuğunuz otizm değilse içinizdeki şüpheden kurtulur ve rahatlarsınız. Aksi halde erken tanıyla çocuğunuzun hayatını değiştirebilirsiniz. Lütfen geç kalmayın.

Otizm doğuştan gelen bir gelişim farklılığıdır. Otizm sonradan ortaya çıkan bir farklılık değildir. Ancak belirtileri ilk aylarda hafif görülen, sonradan farklılığın belirtilerini yoğun gösterdiği çocuklar vardır.Bu çocuklarda farklılığın teşhis edilmesi uzun sürebilir.

Eğer çocuğunuzda otizmden şüphe ediyorsanız hiç zaman kaybetmeden bir çocuk ve ergen psikiyatrisine götürmeniz gerekiyor.

Otizm hafifliğine ya da ağır oluşuna göre ilerleme göstermekte ve ağır otistik belirtilerin dışında çocuklar doğru ve yoğun özel eğitim ile gelişimlerini sürdürerek biraz geriden bile olsa yaşıtlarını yakalayabilmektedir. Ağır olduğu durumlarda da özel eğitimler ile bu çocuklar ilerleme gösterebilmekte ve aileleri için kaygı yaratacak davranışları geçebilmektedir.

Bilimsel araştırmalar 3 yaşından önce yoğun ve etkili bir özel eğitimle önemli sayıda çocuğun ileriki yaşlarda normal gelişim gösteren yaşıtlarıyla birlikte eğitim alabildiklerini göstermektedir.

Tipik otizm tanı kriterlerinin hepsinin karşılanmaması ya da hafif seyretmesi olarak tanımlayabiliriz.Belirtilerden en az birinin olması veya birden fazla belirtinin daha hafif şiddette gözlenmesi durumudur. Örneğin; tekrarlayıcı davranışlar (stereotipik davranış), motor gelişimde, görsel veya mekansal algıda ve bilişsel yetilerde problemler, iletişimde yetersizlik, dil ve konuşmada gecikme, duyularda artmış veya azalmış duyarlılık, uygunsuz sosyal davranış gösterme gibi belirtiler gözlenebilir.

Çocukların dili oyundur. Oyun sosyal, bilişsel, sembolik ve dil gelişiminin ayrılmaz bir parçasıdır. Çocuklar birçok şeyi oyun oynarken öğrenirler. Bilişsel, duygusal, sosyal ve fiziksel gelişimleri oyun ile desteklenir, hayatı oyunla öğrenirler. Birçok otistik çocukta görülen yetersiz oyun becerisi, genellikle sosyal becerilerin ve yaratıcılığın eksikliğinden ortaya çıkmaktadır. Strain ve Looke'un belirttiği gibi, otistik çocukların yaşıtlarıyla çok seyrek etkileşime girmeleri de bu çocukların uygun sosyal becerileri ve tek başına ya da yaşıtlarıyla birlikte oyun oynama davranışlarını kazanmalarını sınırlandırmaktadır (Wulff, 1985). Bu çocuklar çevrelerindeki tüm nesneleri incelemekte, ancak nesneleri kullanarak oyun oynama söz konusu olduğunda yetersiz kalmaktadırlar. Çoğu otistik çocuk, sıklıkla trambolinde zıplamak, kaydıraktan kaymak gibi bir hareketin sürekli tekrar edilmesi şeklinde olan oyunları tercih etmektedir (Wing, 1981).

Çocuklar otizmli olduğu için zeka geriliği yaşamazlar, tam aksine zeka geriliği yaşayan çocukların %70’inde otizm görülür. Otizmin tüm belirtilerini göstermemelerine rağmen zeka geriliği olan çocuklar otizmli davranışlar sergileyebilir.

Öncelikle otizm spektrum bozukluğuna sahip bir bireyin tanıyı belgelendirilmesi gerekmektedir. İlk aşama çocuk psikiyatristi tarafından yapılacak muayene ve tanıdır. Sonrasında çocuk psikiyatrisi servisi bulunan, sağlık kurulu raporu vermeye yetkili devlet hastanesi ya da üniversite hastanesinden sağlık kurulu raporu çıkarılmalıdır.

Raporlar sürekli ya da belirli süreli olarak çıkmaktadır. Belirli süreli olan raporlarda süre bitiminde rapor yenilenmelidir. Süre bitene kadar rapor yenilenmesi yapılmamaktadır.

Heyet raporunda tanı veya tanılar, engellilik oranı ve süre belirtilmektedir. Ailelerin faydalanmak istedikleri hak doğrultusunda engelli sağlık raporunun arkasına eğitim, vergi indirimi vb. yerler işaretlenmektedir.

Otizmin nedeni net olarak bilinmemekle birlikte uzmanlar, televizyonun otizmi tetikleyen bir unsur olduğu konusunda aynı fikirdeler. Uzmanlara göre, 0-2 yaş arasındaki bebeklerin günde 2 saatten fazla televizyon izlemeleri otizm belirtilerinin artmasına sebep oluyor.